ΑΡΧΕΙΟΤΑΞΙΟ 16 Η ΑΚΡΟΔΕΞΙΑ ΣΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Description

Το τεύχος αυτό είναι αφιερωμένο στην ελληνική Ακροδεξιά, έναν πολιτικό χώρο εν πολλοίς αχαρτογράφητο, που έρχεται στην επικαιρότητα μέσα από ερωτήματα που γεννά η άνοδος της «Χρυσής Αυγής» και η αφύπνιση των ακροδεξιών και νεοναζιστικών σχημάτων στην Ευρώπη. Οι ευαισθησίες του πολίτη διασταυρώνονται στο τεύχος αυτό με τις ανησυχίες του ιστορικού σε μια προσπάθεια αναδρομής στις ελληνικές ρίζες του φαινομένου. Το αφιέρωμα εκκινεί από το 1916 με το κείμενο της Δέσποινας Παπαδημητρίου για τους Επίστρατους στα χρόνια του Εθνικού Διχασμού και του Κώστα Κατσούδα για την οργάνωση «Χ» στο τοπίο της ταραγμένης πρώτης μεταπολεμικής περιόδου. Ο Στράτος Δορδανάς επικεντρώνεται στους παρακρατικούς της δεκαετίας του 1960, ενώ ο Δημήτρης Ψαρράς με αφετηρία την ίδια δεκαετία περιγράφει την πορεία του Κώστα Πλεύρη, ιδρυτή του Κόμματος της 4ης Αυγούστου, και τη συμβολή του στη συγκρότηση της ελληνικής Ακροδεξιάς. Φτάνοντας στο σήμερα, ο Στρατής Μπουρνάζος παρακολουθεί τις ωσμώσεις μεταξύ Ακροδεξιάς και κυρίαρχης συντηρητικής ιδεολογίας και ο Τάσος Κωστόπουλος περιγράφει την άνοδο της Χρυσής Αυγής και τη σχέση της με το «βαθύ κράτος». Η Αγγέλικα Ψαρρά αναλύει την έμφυλη διάσταση του ελληνικού νεοναζισμού και τη σεξιστική και ρατσιστική συμπεριφορά της Χρυσής Αυγής κατά γυναικών και μεταναστών. Σε επίπεδο εκλογικής αποτύπωσης της ανησυχητικής ανόδου της Ακροδεξιάς, ο Παναγιώτης Κουστένης παρακολουθεί την εκλογική άνοδο της Χρυσής Αυγής από τις δημοτικές εκλογές του 2010 μέχρι και τις ευρωεκλογές του 2014, ενώ η Βασιλική Γεωργιάδου αναλύει την εκλογική άνοδο των ακροδεξιών πολιτικών κομμάτων και του πολιτικού εξτρεμισμού στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Τέλος, ο Γιάννης Θανασέκος γράφει για τον ρόλο των ιστορικών αρχείων σήμερα στην αντιμετώπιση του νεοναζισμού και τη διαχείριση της μνήμης του Ολοκαυτώματος.
Το αφιέρωμα πλαισιώνεται από τις συνήθεις στήλες του περιοδικού. Οι «προσεγγίσεις» επικεντρώνονται στις προσπάθειες σταθεροποίησης του δικτατορικού καθεστώτος, τον Ιανουάριο του 1968 (Λεωνίδας Καλλιβρετάκης). Τα «αρχειολογήματα» φιλοξενούν ανέκδοτη αλληλογραφία του ιστορικού Σωκράτη Κουγέα με τον Παναγιώτη Γαργαλίδη από το μέτωπο της Σμύρνης (Σωκράτης Κουγέας). Στις «διασταυρώσεις» δίνονται χρήσιμες πληροφορίες για το Ίδρυμα Αντόνιο Γκράμσι (Σίλβιο Πονς), τη βιβλιοθήκη Τάμιμεντ και τα εργατικά αρχεία Robert F. Wagner στη Νέα Υόρκη (Κωστής Καρπόζηλος), όπως και για το Ινστιτούτο Ιστορίας της Γαλλικής Επανάστασης στο Παρίσι (Θανάσης Γάλλος). Το τεύχος συμπληρώνεται με τις γνώριμες στήλες «συναντήσεις» (Ολυμπία Σελέκου, Δημήτρης Πλουμπίδης, Μίλτος Κύρκος, Σταύρος Παναγιωτίδης), «αναγνώσεις» (Πόπη Πολέμη, Δημήτρης Θρασυβούλου) και τέλος, το ημερολόγιο των ΑΣΚΙ και τις νέες προσκτήσεις της Βιβλιοθήκης τους.